Του Λεωνίδα Χ. Αποσκίτη*
Ο Ζόλταν Πογκάτσα (Zoltán Pogátsa) είναι ένας Ούγγρος λέκτορας Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Ουγγαρίας. Ο εν λόγω καθηγητής, αφού μελέτησε επί τουλάχιστον έναν χρόνο την ελληνική κρίση, εξέδωσε ένα σχετικό βιβλίο το 2014, όπου διαλύει όλους τους πολιτισμικούς και οικονομικούς μύθους που έχουν καλλιεργηθεί στην Δύση σχετικά με τα αίτιά της αλλά καιγια τους ίδιους τους Έλληνες ως λαό.
Το βιβλίο του είναι σχεδόν άγνωστο στην Ελλάδα, όπως και ο ίδιος, και καμμία αναφορά σ' αυτόν και το έργο του δεν γίνεται επί δύο χρόνια, τόσο από το ακαδημαϊκό όσο και από το δημοσιογραφικό κατεστημένο του μνημονιακού Ελλαδιστάν. Πέραν κάποιων ειδικών που ασχολούνται βαθύτερα και γνωρίζουν, κανείς άλλος δεν έχει ακούσει το όνομά του ούτε τον έχουν προσκαλέσει να αναπτύξει το πώς και το γιατί της φιλελληνικής του έρευνας σε κανένα κανάλι της χώρας μας. Η περίπτωση του Πογκάτσα και του βιβλίου του The Political Economy of the Greek Crisis (Η Πολιτική Οικονομία της Ελληνικής Κρίσης) είναι χαρακτηριστική τού τι συμβαίνει στην χώρα μας από το 2010 έως σήμερα, το πώς λειτουργεί η παραπληροφόρηση, και πώς στήθηκε η τεράστια κομπίνα που λέγεται “ελληνικό χρέος” για να λεηλατηθεί ο δημόσιος και ιδιωτικός πλούτος της Ελλάδας. Γι' αυτό, άλλωστε, πρέπει να βρίσκεται στα σκοτάδια ο ελληνικός λαός.
Ο Ζόλταν Πογκάτσα, εξετάζοντας πιο ολοκληρωμένα και σε βάθος χρόνου τις ρίζες των όσων συμβαίνουν σήμερα, καταρρίπτει τα στερεότυπα τής εκ των άνωθεν προπαγάνδας, που συνοδεύει τα ελληνικά μνημόνια και την καταστροφή που έφεραν.
Στο βιβλίο του θέτει στο στόχαστρο την πιο κοινή άποψη που αναπαράγουν τα γερμανικά, κυρίως, μέσα ενημέρωσης, ότι οι Έλληνες φταίνε γιατί είναι εξαιρετικά “τεμπέληδες” και μη παραγωγικοί.
Η ματιά του συγγραφέα πάει σε βάθος χρόνου και θυμίζει ότι στον μεταπολεμικό κόσμο η Ελλάδα ήταν η σουπερστάρ αναπτυσσόμενη οικονομία, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και διεθνώς, με σταθερούς ρυθμούς ανάπτυξης 7-9% ετησίως επί τρεις συνεχόμενες δεκαετίες (1950-1980), με σχεδόν μηδενικό χρέος.
Όπως αποδεικνύει ο Πογκάτσα, “σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, ο μέσος Έλληνας εργαζόμενος εργαζόταν 2.120 ώρες το έτος 2008, που άρχισε η παγκόσμια κρίση. Αυτό σημαίνει 690 ώρες περισσότερο από ό,τι ο μέσος Γερμανός, 467 ώρες περισσότερο απ' ό,τι ο μέσος Βρετανός και 356 ώρες πιο πολύ από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ”. Οι Έλληνες, επίσης, έχουν κατά μέσον όρο λιγότερες ημέρες για διακοπές κατ' έτος και συνταξιοδοτούνται αργότερα απ' ό,τι οι Γερμανοί και οι Βρετανοί.
Επίσης, διαψεύδει την ιδέα ότι οι Έλληνες είναι εγγενώς πιο σπάταλοι από τους σφιχτοχέρηδες Βορειοευρωπαίους. Στοιχεία της ΕΚΤ (Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) της περιόδου 2007-2009 αποδεικνύουν ότι Έλληνες είχαν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα ιδιωτικών χρεών από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Τα γερμανικά νοικοκυριά βρέθηκαν να είναι χρεωμένα κατά 10% περισσότερο από τα ελληνικά.
Ο συγγραφέας αναζητεί τις ρίζες της ελληνικής κρίσης χρέους στην εποχή που αποφάσισε η Ελλάδα να μπει στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Το 1981, οι ρυθμοί ανάπτυξης αυτομάτως κατρακύλησαν, σημειώνει ο συγγραφέας. Η χώρα υποχρεώθηκε σε αποβιομηχανοποίηση, σύμφωνα με τις επιταγές των ανταγωνιστικών βόρειων ευρωπαϊκών χωρών της Κοινότητας. Το βιβλίο, στην συνέχεια, περιγράφει πώς η διεφθαρμένη φιλο-ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ επέτρεψε σε συγκεκριμένα συμφέροντα να αλώσουν το ελληνικό κράτος, σε αντίθεση με τις προσδοκίες των απληροφόρητων ψηφοφόρων, και έκρυψε από μια ολόκληρη γενιά Ελλήνων το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία είχε σοβαρές δομικές αδυναμίες μέσα στο νέο ευρωπαϊκό και παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.
Ο Πογκάτσα επισημαίνει ότι τα προγράμματα λιτότητας, που προσπάθησαν να λύσουν το πρόβλημα με την αποδυνάμωση της εργασίας και τις περικοπές των κοινωνικών δαπανών, ήταν εντελώς αποτυχημένα. Αποδεικνύει την εγγενή αδυναμία των εσωτερικών δομών της Ευρωζώνης, η οποία δεν λειτουργεί ευνοϊκά για όλους τους λαούς ως κοινή νομισματική περιοχή.
Με τον Πογκάτσα συμφωνεί και ένας άλλος οικονομολόγος, ο Άλντο Μαρτίνεζ, καθηγητής στο πανεπιστήμιο St. Peter της Νέας Υόρκης, ο οποίος ισχυρίζεται πως η ελληνική οικονομία έχασε την εθνική της αυτονομία και έγινε παίγνιο των κατευθύνσεων που επέβαλαν οι διεθνείς οικονομικές δυνάμεις και το νεοφιλελεύθερο οικονομικό δόγμα.
Η σημερινή κρίση είναι η απτή συνέπεια μιας χρεωκοπημένης συνταγής που εφαρμόζεται με τέτοιον τρόπο που είναι μοιραίος για τον ασθενή. Η ελληνική κρίση αντιπροσωπεύει με πολύ βαθύ τρόπο την χρεωκοπία ενός συγκεκριμένου μοντέλου, του νεο-φιλελευθερισμού που ακολούθησε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Κύρια χαρακτηριστικά αυτής της περιόδους είναι: α) η γρήγορη παγκοσμιοποίηση, β) η επιβολή της Νέας Παγκόσμιας Τάξης (NWO), γ) η παγκόσμια ανάπτυξη του διαδικτύου, και δ) το διαζύγιο των διεθνών αγορών από την πραγματική οικονομία.
Όπως λέει ο Πογκάτσα: “Αν συντάξεις μια λίστα με τους λόγους που η Ελλάδα ζει δύσκολα, αυτοί ταυτίζονται απόλυτα με τις απόψεις της παγκοσμιοποίησης και του νεο-φιλελευθερισμού από την δεκαετία του '70 και μετά... Πολλές από τις διαστάσεις της ελληνικής τραγωδίας από τα τέλη του '70 καθορίστηκαν από τις διεθνείς πολιτικές της παγκοσμιοποίησης, που κατέστησαν αδύνατο για την Ελλάδα να συνεχίσει την ανάπτυξή της και να γίνει μια ολοκληρωμένη χώρα του πρώτου κόσμου”.
Ενάντια στην επικρατούσα κατεύθυνση της Τρόϊκας και των Ελλήνων συνεργατών της, ο καθηγητής Πογκάτσα επιμένει ότι τα προβλήματα της Ελλάδας δεν οφείλονται στον μεγάλο δημόσιο τομέα. “Αυτό είναι ένας μύθος”, λέει, “και μπορεί εύκολα να αποδειχθεί με ντοκουμέντα”.
Ο Πογκάτσα αποδεικνύει με πίνακες στο βιβλίο του ότι τα έξοδα του ελληνικού κράτους σε σχέση με το ΑΕΠ ήταν στην πράξη χαμηλότερα παρά υψηλότερα από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης πριν την κρίση (σήμερα, βέβαια, έχει συρρικνωθεί) και σημαντικά μικρότερα από αυτά της Γερμανίας του κυρίου Σόϊμπλε. Αντίθετα, επίσης, με την ανθελληνική προπαγάνδα, οι Έλληνες δημόσιοι υπάλληλοι δεν είχαν σοβαρή διαφορά στα επίπεδα των συντάξεων με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Όσο για τις κοινωνικές δαπάνες στην Ελλάδα, ήταν πολύ χαμηλότερες από την υπόλοιπη Ευρωζώνη.
Παρ' όλα αυτά, όμως, οι δανειστές και οι “θεσμοί” εξακολουθούν να ζητούν περισσότερη λιτότητα και οριζόντιες περικοπές στις δημόσιες υπηρεσίες.
Το μέγεθος της απάτης, θύμα της οποίας έχει πέσει η χώρα μας, φαίνεται στο παρακάτω εδάφιο από το βιβλίο του Πογκάτσα:
“Η πραγματική ειρωνεία είναι ότι, αν κοιτάξει κανείς τον εκ των υστέρων απολογισμό του ΔΝΤ για το πρώτο μνημόνιο, θα δει όλα αυτά τα στοιχεία στο κείμενο. Υπάρχει ένα γράφημα που δείχνει ότι δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ των δαπανών για τους δημόσιους υπαλλήλους. Υπάρχει ένα άλλο γράφημα που δείχνει ότι οι κοινωνικές δαπάνες είναι πολύ χαμηλότερες. Και δίπλα στο γράφημα υπάρχει κείμενο με τα μέτρα που λέει το αντίθετο από αυτό που δείχνει το γράφημα”...
Με αυτή την ανάλυση των αιτιών της ελληνικής κρίσης, ο Πογκάτσα πιστεύει ότι τα μνημόνια και η επιβαλλόμενη λιτότητα δεν θα αποφέρουν τίποτα, ενώ θυσιάζουν με ωμό τρόπο τις κοινωνικές δαπάνες, που είναι κρίσιμες για την μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη, ειδικά σε ευαίσθητους τομείς όπως η παιδεία και η υγεία.
Ο Πογκάτσα ισχυρίζεται ότι η Ελλάδα μόνη της, όσο είναι στην Ε.Ε., δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αυτούς τους “ελέφαντες”, δεδομένου ότι τα προβλήματα που οδήγησαν στην σημερινή κατάσταση είναι συστημικά προβλήματα της ίδιας της Ευρωένωσης. Οι εφαρμοζόμενες πολιτικές της γερμανικής λιτότητας, λέει, είναι καταδικασμένες να αποτύχουν και μόνο πόνο προκαλούν, όχι αποτελέσματα.
Το ελληνικό πολιτικό σύστημα στο σύνολό του έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την συνεχιζόμενη αυτήν καταστροφή της ελληνικής οικονομίας και για τα όσα υποφέρει ο ελληνικός λαός.
Αυτά λέει ο Πογκάτσα, γι' αυτό και το όνομά του είναι στο index (στην μαύρη λίστα) της σύγχρονης ευρω-νεοφιλελεύθερης ιεράς εξέτασης που διαφεντεύει την πατρίδα μας. Και δεν είναι μόνον ο Ούγγρος Ζόλταν Πογκάτσα που έχει ασχοληθεί με την ελληνική κρίση, είναι και άλλοι όπως ο Garry Jacobs, CEO της World Academy of Arts and Science (Παγκόσμιας Ακαδημίας Τεχνών και Επιστήμης), και ο Mark Swilling, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νοτίου Αφρικής, που έχουν κάνει μια μελέτη για μια win-win λύση του ελληνικού προβλήματος. Και όχι μόνο γι' αυτούς, αλλά για την πλειονότητα εκείνων των οικονομολόγων που παρουσιάζουν μια εναλλακτική προσέγγιση του ελληνικού προβλήματος υπάρχει πλήρης απαγόρευση αναφοράς και μόνον του ονόματός τους. Ο λόγος είναι ότι η ελληνική κρίση χρέους είναι κάτι πολύ ευρύτερο από τις προηγούμενες εθνικές οικονομικές κρίσεις και τις χρεωκοπίες που προκάλεσε το ΔΝΤ στην Λατινική Αμερική, την Ασία, την Αφρική και αλλού.
Η σημερινή ελληνική χρεοκρατία είναι το σύμβολο της αποτυχίας μιας ολόκληρης κοσμοθεωρίας και πρακτικής που έχει μολύνει τον δυτικό κόσμο από τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Συμβολίζει συγχρόνως το τέλος της δυτικής δημοκρατίας -όπως την γνωρίζαμε- και την άνοδο του οικονομικού και πολεμικού τυχοδιωκτισμού με καταστροφικές συνέπειες για την πλειοψηφία του παγκόσμιου πληθυσμού.
*Δημοσιεύθηκε στο Hellenic Nexus τ.111, Οκτώβριος 2016
