Τρόικα: Μείωση 50% των αποζημιώσεων σε ηλεκτροπαραγωγούς

Τρόικα: Μείωση 50% των αποζημιώσεων σε ηλεκτροπαραγωγούς



Η τρόικα διαπίστωσε ότι στην Ελλάδα τα ποσά που καταβάλλονται στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας (ΔΕΗ, ιδιώτες) είναι εξαιρετικά υψηλά.

Σε πλήρη απόρριψη των ελληνικών σχεδίων για κρίσιμες αλλαγές στην αγορά ηλεκτρισμού προχώρησε η τρόικα. Σε μια προσπάθεια, μάλιστα, να πιέσει τα πράγματα προκειμένου να προχωρήσουν οι αλλαγές που «σέρνονται» πάνω από δύο χρόνια απείλησε με τον κίνδυνο να χαρακτηρίσει κρατικές ενισχύσεις ποσά που δόθηκαν από το 2005 και μετά στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής της χώρας, στο πλαίσιο ενός μηχανισμού διασφάλισης επάρκειας ισχύος. Τέτοιου είδους μηχανισμοί ισχύουν σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. για να στηρίξουν την επάρκεια της αγοράς σε ηλεκτρική ενέργεια και παράλληλα την ευελιξία κάποιων μονάδων να μπαίνουν και να βγαίνουν στο σύστημα όταν χρειαστεί. Ωστόσο, η τρόικα διαπίστωσε ότι στην Ελλάδα τα ποσά που καταβάλλονται στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας (ΔΕΗ και ιδιώτες) είναι εξαιρετικά υψηλά και έθεσε από το πρώτο κιόλας Μνημόνιο θέμα αναπροσαρμογής του μηχανισμού βάσει του οποίου δίδεται το οικονομικό αντάλλαγμα στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής για τη δυνατότητά τους να παρέχουν επάρκεια και ευελιξία στο σύστημα. Η ΡΑΕ προχώρησε σε μια πρώτη αναπροσαρμογή αυτού του μηχανισμού, προσωρινού χαρακτήρα, που τέθηκε σε ισχύ από τον Ιούλιο του 2013 με ισχύ μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2014, ημερομηνία που θα έπρεπε να τεθεί σε ισχύ ο νέος μηχανισμός που θα είναι συμβατός με την Ε.Ε. και θα έχει την έγκριση της τρόικας.

Η τρόικα κρίνει ότι δεν χρειάζεται μηχανισμός που να αποζημιώνει μονάδες για διασφάλιση διαθεσιμότητας ισχύος, αφού η χώρα βρίσκεται σε περίοδο ύφεσης και υπάρχει υπερεπάρκεια ισχύος, αναγνωρίζει, ωστόσο, την ανάγκη αποζημιώσεων για τις μονάδες (φυσικού αερίου) που προσφέρουν ευελιξία στο σύστημα. Ετσι, ζητάει μείωση των αποζημιώσεων πάνω από 50%. Με το υφιστάμενο σύστημα διατίθενται περίπου 570 εκατ. ευρώ τον χρόνο για τέτοιου είδους αποζημιώσεις μέσω των ΑΔΙ (Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος) εκ των οποίων τα 390 στη ΔΕΗ και τα 180 εκατ. ευρώ στους ανεξάρτητους ηλεκτροπαραγωγούς. Με την πρόταση της ΡΑΕ, τα 570 εκατ. ευρώ μειώνονται περίπου στα 450 εκατ., εκ των οποίων τα 300 εκατ. προορίζονται για τη ΔΕΗ και τα 150 εκατ. για τους ανεξάρτητους. Η τρόικα προτείνει συνολικό κόστος 270 εκατ. ευρώ, περιορίζοντας σημαντικά τις αποζημιώσεις και για τα δύο μέρη της αγοράς. Οι πιέσεις της τρόικας έχουν προκαλέσει την έντονη αντίδραση των ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών, εκπρόσωποι των οποίων τονίζουν ότι μια τέτοια εξέλιξη θα οδηγήσει τις μονάδες σε «λουκέτο» και θα προκαλέσει τεράστια προβλήματα ευστάθειας στο σύστημα, καθώς υποστηρίζουν ότι δεν είναι λυμένο το θέμα της επάρκειας. Οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα συνεχίζονται, ενώ δεν έχει ακόμη παραδοθεί από τον ΑΔΜΗΕ η μελέτη για την επάρκεια του συστήματος, που αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για τον προσδιορισμό του επίμαχου κόστους των ΑΔΙ.

Σε οριακό σημείο βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις και για τις δημοπρασίες λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής ισχύος από τη ΔΕΗ στα πρότυπα του γαλλικού ΝΟΜΕ. Η πρώτη δημοπρασία σύμφωνα με το Μνημόνιο θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο του 2014, αφού προηγηθεί η θεσμοθέτησή τους μέχρι τον Ιούλιο του 2014. Το σχέδιο που εκπόνησε η ΡΑΕ έπειτα από δύο μακράς διαρκείας διαβουλεύσεις και αφού χρειάστηκε στο μεσοδιάστημα η παρέμβαση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΚΑ έχει επίσης επιστραφεί από την τρόικα ως μη συμβατό με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Επειδή μάλιστα στο Μνημόνιο ο νέος θεσμός των δημοπρασιών ισχύος ηλεκτρικής ενέργειας συνδέθηκε με την αποδοχή από την τρόικα των εκπτώσεων που έδωσε η ΔΕΗ στην ενεργοβόρο βιομηχανία, τώρα, η τρόικα φέρεται να επισείει τον κίνδυνο χαρακτηρισμού από την DGcomp των εκπτώσεων αυτών ως κρατικών ενισχύσεων. Αυτός είναι ένας υπαρκτός κίνδυνος, δεδομένου ότι έχουν γίνει ήδη σχετικές καταγγελίες στην DGcomp, οι οποίες και διερευνώνται. Οι ενστάσεις της τρόικας στο σχέδιο της ΡΑΕ συνδέονται κυρίως με το ότι αυτό δίνει τη δυνατότητα στη βιομηχανία για πρόσβαση σε φθηνή ενέργεια, αλλά δεν δημιουργεί προϋποθέσεις για ανταγωνισμό στη λιανική αγορά ηλεκτρισμού, που για τους δανειστές είναι το βασικό ζητούμενο.

Η στάση της τρόικας έχει εξοργίσει τη βιομηχανία, η οποία υποστηρίζει ότι το σχέδιο είναι αντίγραφο του γαλλικού μοντέλου που έχει εγκριθεί από την Ε.Ε., ενώ η ΡΑΕ από την πλευρά της αναζητώντας επιχειρήματα για να στηρίξει την πρότασή της ανέθεσε σε τρεις πανεπιστημιακούς (Ι. Κατσουλάκο, Γ. Σταμούλη και Κ. Κουρκουμπέτη) να τεκμηριώσουν τη συμβατότητά της με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η ολοκλήρωση της τεκμηρίωσης θα γίνει σε ενάμιση μήνα, που σημαίνει ότι η έναρξη των δημοπρασιών μετατίθεται στην καλύτερη των περιπτώσεων για το δεύτερο τρίμηνο του 2015.